მგზავრობის საფასური 5 კაპიკი - იცი თბილისის ტრამვაის ისტორია?

თბილისის ტრამვაის ისტორია ერთ-ერთი ყველაზე საინტერესო და მნიშვნელოვანი ეტაპია ქალაქის ურბანულ განვითარებაში. 

თბილისში ტრამვაის ისტორია XIX საუკუნის 80-იანი წლებიდან იწყება. 1883 წელს ქალაქში გაჩნდა ცხენის ძალაზე მომუშავე სარკინიგზო ტრანსპორტი, ე.წ. „კონკა“. მისი პირველი ხაზი მიხეილის გამზირზე გადიოდა და ვორონცოვის მოედანსა და რკინიგზის ვაგზალს აკავშირებდა. მალევე მარშრუტი გაგრძელდა ერევანის მოედნამდე (ახლანდელი თავისუფლების მოედანი), ხოლო 1904 წელს ხაზი გაიყვანეს კირხეს ქუჩაზე (ახლანდელი მარჯანიშვილის ქუჩა).

1904 წელს დაიწყო თბილისის ელექტრო ტრამვაის მშენებლობა, რომელიც „ტფილისის ტრამვაის ბელგიელთა სააქციო საზოგადოებამ“ განახორციელა. 1910 წელს „კონკა“, რომლის ლიანდაგის სიგანე 914 მმ იყო, გაჩერდა. 1915 წელს თბილისის ტრამვაის ქსელი ქალაქის თვითმმართველობას გადაეცა.

თავდაპირველად ტრამვაი ქალაქის ძირითად უბნებში მოძრაობდა, თუმცა მარშრუტები თანდათან გაფართოვდა. 1920-30-იან წლებში უკვე რამდენიმე ხაზი არსებობდა, რომლებიც მოიცავდნენ:

• სოლოლაკი – ორთაჭალა;
• ვერა – საბურთალო;
• ავლაბარი – დიდუბე.

შემდგომ წლებში, განსაკუთრებით საბჭოთა პერიოდში, ქსელი კიდევ უფრო გაფართოვდა და ტრამვაი ქალაქის მნიშვნელოვან სამრეწველო და საცხოვრებელ ზონებს უკავშირდებოდა.

1933 წელს დაიწყო ტრამვაის განიერ ლიანდაგებზე გადაყვანა, თუმცა ერთმეტრიანი ლიანდაგები 1942 წლამდე შენარჩუნდა. 1960 წელს თბილისში დამზადდა ორი ელექტრომატარებელი, სახელწოდებით „თბილისი“. 1969-1990 წლებში ვაგონები რუსულ და რიგის ქარხნებში დამზადებული იყო. 1986 წელს ტრამვაის ლიანდაგის საერთო სიგრძემ 105 კილომეტრი მიაღწია. 1989 წლიდან დაიწყო ქსელის შემცირება, ხოლო 2000 წლისთვის დარჩენილი იყო 71,6 კმ გზა და 39 ვაგონი.

რაც შეეხება მოძრაობის სისწრაფესა და გრაფიკს, ტრამვაი საშუალოდ 25-30 კმ/სთ სიჩქარით გადაადგილდებოდა, ხოლო მგზავრობის საფასური 5 კაპიკი იყო. 1990-იანი წლებიდან ტრამვაის სისტემა პრაქტიკულად მოიშალა, ხოლო 2006 წელს ოფიციალურად დაესვა წერტილი.