მთაწმინდის პანთეონი - ქართული მეხსიერების კულტურის სიმბოლო

თბილისის გულში, მთაწმინდის ფერდობზე, მდებარეობს ერთ-ერთი ყველაზე გამორჩეული და სულიერებით სავსე ადგილი — მთაწმინდის მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა პანთეონი. ეს წმინდა სივრცე გაშენებულია მამა დავითის ტაძრის მიმდებარედ და იმ ადამიანთა მარადიულ განსასვენებელს წარმოადგენს, რომლებმაც ქართული კულტურა, მეცნიერება, მწერლობა და ქვეყნის სულიერი სახე განსაზღვრეს.

პანთეონის შექმნის იდეა პირველად 1915 წელს, აკაკი წერეთლის დაკრძალვისას გაჟღერდა — იმ დროს, როცა მთელი საქართველო თავშეკავებულად გლოვობდა ეროვნული პოეტის გარდაცვალებას და მის ღირსეულად პატივისცემაზე ფიქრობდა. თუმცა, ამ იდეამ განხორციელება მხოლოდ 14 წლის შემდეგ ჰპოვა — 1929 წელს, მაშინ, როცა ალექსანდრე გრიბოედოვის გარდაცვალების მე-100 წლისთავი აღინიშნებოდა. სწორედ გრიბოედოვი იყო პირველი, ვინც ამ ფერდობზე ჯერ კიდევ მე-19 საუკუნეში დაისვენა.

დღეს მთაწმინდის პანთეონი იმ ადამიანთა სახლად იქცა, რომელთაც ქართული სული, სიტყვა და იდენტობა თავიანთ შემოქმედებაში გააცოცხლეს — ილია ჭავჭავაძე, ვაჟა-ფშაველა, ექვთიმე თაყაიშვილი, გალაკტიონ ტაბიძე, ქაქუცა ჩოლოყაშვილი, ნიკოლოზ ბარათაშვილი, იაკობ ნიკოლაძე და მრავალი სხვა. აქ დაკრძალვა ქვეყნის უმაღლესი პატივისცემის ნიშანია — მადლიერება იმ ღვაწლისთვის, რომელიც ამ პიროვნებებმა სამშობლოს მიუძღვნეს.

გარდა იმისა, რომ მთაწმინდის პანთეონი ეროვნული მეხსიერების კერა და კულტურული ღირსშესანიშნაობაა, ის ასევე განსაკუთრებული ხედებით ამშვენებს თბილისს. აქედან ქალაქი თითქოს ხელისგულზე იშლება — ჩუმად და ამაყად. ხოლო მთაწმინდის მამა დავითის ეკლესია, რომელსაც პანთეონი ერტყმის, სულიერ სიმშვიდესა და ღრმა ეროვნულ განცდას მატებს ამ ადგილს.