რა ვნახოთ ჭიათურაში? - ისტორიისა და ბუნების უნიკალური შერწყმა

ჭიათურა დასავლეთ საქართველოში, იმერეთის მხარეში მდებარე მუნიციპალიტეტია, რომელიც გამორჩეულია როგორც უძველესი არქეოლოგიური აღმოჩენებით, ისე შთამბეჭდავი ბუნებრივი ლანდშაფტებით. აქ არსებული მრავალფეროვანი კულტურული მემკვიდრეობა, ისტორიული ძეგლები და უნიკალური ბუნებრივი პეიზაჟები ჭიათურას ერთ-ერთ ყველაზე მიმზიდველ ტურისტულ მიმართულებად აქცევს.

ჭიათურის ტერიტორია დასახლებული იყო ჯერ კიდევ პრეისტორიულ ხანაში. ამის დადასტურებაა ძუძუანას მღვიმეში აღმოჩენილი მსოფლიოს ყველაზე ძველი, 34,000 წლის წინანდელი ძაფის ფრაგმენტები. აქვე მდებარე კოტიას მღვიმეში კი პირველად კავკასიის არქეოლოგიის ისტორიაში პალეოლითელი ადამიანის სრული ჩონჩხი იქნა აღმოჩენილი — გამორჩეული და მეცნიერებისთვის უაღრესად ფასეული მასალა.

რაიონი მოსახლეობით გაჯერებული ყოფილა ბრინჯაოს ხანასა და ანტიკურ პერიოდშიც, ხოლო შუა საუკუნეებში განსაკუთრებული განვითარება განიცადა, რასაც მრავალრიცხოვანი ციხე-სიმაგრეები და მაღალმხატვრული ტაძრები მოწმობს.

დღეს ჭიათურა არის ინდუსტრიულად განვითარებული მუნიციპალიტეტი, რომლის ეკონომიკის საფუძველს მანგანუმის მადნის მოპოვება-გამდიდრების მრეწველობა წარმოადგენს. ეს საქმიანობა მდინარე ყვირილის ხეობაში მდიდარი საბადოების წყალობით განვითარდა. ქალაქში ფუნქციონირებს მხარეთმცოდნეობის მუზეუმი, დრამატული თეატრი, სახელოვნებო და სპორტული სკოლები, რაც კულტურულ-საგანმანათლებლო ცხოვრების მაღალ დონეზე მეტყველებს.

ჭიათურა მდებარეობს იმერეთის ჩრდილო-დასავლეთ ნაწილში, ყვირილის აუზში, ჭიათურის პლატოზე. იგი ესაზღვრება საჩხერეს, ხარაგაულს, ზესტაფონს, თერჯოლას, ტყიბულსა და ამბროლაურს. მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციული ცენტრია ქალაქი ჭიათურა.

ტერიტორია მდიდარია ჰიდრორესურსებით. მთავარი მდინარეა ყვირილა. რაიონის კლიმატი ზომიერად ნოტიერია: ზამთარი რბილია, ზაფხული — ცხელი და შედარებით მშრალი. საშუალო წლიური ტემპერატურა 10-14 °C-ს შეადგენს.

ჭიათურაში გავრცელებულია შერეული ტყეები, რომელთა შემადგენლობაში გვხვდება წიფელი, მუხა, რცხილა, ცაცხვი, იფანი და სხვა სახეობები. ფაუნა მრავალფეროვანია — აქ ბინადრობენ კავკასიური ირემი, დათვი, მგელი, მელა, შველი, ფოცხვერი, ჩხიკვი, ოფოფი და მრავალი სხვა.

ჭიათურა მდიდარია როგორც კულტურულ-ისტორიული, ისე ბუნებრივი ღირსშესანიშნაობებით. ეს არის ადგილი, სადაც ადამიანი ბუნებასა და ისტორიას შორის ჰარმონიას ეზიარება.

ბუნებრივი ღირსშესანიშნაობები:

• ძუძუანას მღვიმე – ერთ-ერთი უძველესი არქეოლოგიური ობიექტი მსოფლიოში;
• მანდაეთის მღვიმე – ფანტასტიკური ნაღვენთი ფორმებით;
• ღურღუმელას და შემორევის ტბები – შესანიშნავი ადგილია პიკნიკისთვისა და დასვენებისთვის;
• საჩქეფიას ჩანჩქერი – შთამბეჭდავი ბუნებრივი ლანდშაფტი.

კულტურულ-ისტორიული ძეგლები:

• კაცხის სვეტი – უნიკალური კლდოვანი სვეტი, რომელზეც VI საუკუნის განდეგილი მოღვაწეობდა;
• კაცხის ტაძარი – შესანიშნავი არქიტექტურის ნიმუში კაცხის სვეტის ძირში;
• მღვიმევის მონასტერი – კლდეში გამოკვეთილი, საოცარი ჩუქურთმებით მორთული სიძველე;
• პერევისის წმინდა გიორგის ეკლესია;
• სვერის ციხე – შუა საუკუნეების ფორტიფიკაციის საინტერესო ნიმუში.

ჭიათურა არ არის მხოლოდ სამრეწველო ცენტრი — ის წარმოადგენს კულტურისა და ბუნების სიმრავლის ჰარმონიულ ნაზავს. მისი უნიკალური ლანდშაფტები, მღვიმეები, ტბები, ჩანჩქერები და ისტორიული ძეგლები მნახველზე წარუშლელ შთაბეჭდილებას ტოვებს. ეს არის ადგილი, რომელიც ერთნაირად იზიდავს როგორც არქეოლოგიური მემკვიდრეობით დაინტერესებულ სტუმრებს, ისე ბუნების მოყვარულებს.