როგორ შეიძლება მოიპოვოს უცხოელმა ბინადრობა და მოქალაქეობა საქართველოში და როგორია დასავლური ქვეყნების პრაქტიკა?

მუდმივი ან დროებითი ბინადრობის მოპოვება და საბოლოოდ მოქალაქეობის მიღება - ეს ის გზაა, რომელსაც ბევრი უცხო ქვეყნის მოქალაქე გადის საქართველოში დასახლებას ან საქმიანობის დაწყებასთან ერთად. საქართველოს კანონი ამ პროცესს მკაფიოდ არეგულირებს, თუმცა პრაქტიკაში სხვადასხვა კრიტერიუმი და სტანდარტი მოქმედებს. საინტერესოა, როგორია ეს სისტემა საქართველოში და როგორია ანალოგიური პროცედურები დასავლურ ქვეყნებში, რომლებიც ხშირად უფრო მკაცრ სტანდარტებს იყენებენ.

ცნებების განმარტება:

• ბინადრობის ნებართვა - საქართველოს ტერიტორიაზე დროებითი ან მუდმივი საცხოვრებლად დარჩენის უფლება, რომელიც გაიცემა გარკვეული კრიტერიუმების დაკმაყოფილების შემთხვევაში;
• მოქალაქეობა - სახელმწიფოსა და პირს შორის იურიდიული კავშირი, რომელიც მოიცავს მოქალაქის უფლებებსა და მოვალეობებს.

საქართველოს კანონმდებლობა უცხოელებს რამდენიმე სახის ბინადრობის ნებართვას სთავაზობს:

დროებითი ბინადრობის ნებართვა გაიცემა:

• დასაქმების საფუძველზე;
• სწავლის მიზნით;
• ოჯახის გაერთიანების საფუძველზე (თუ უცხოელს ჰყავს ოჯახის წევრი საქართველოს მოქალაქე ან ბინადრობის უფლების მქონე);
• მკურნალობის მიზნით;
• უცხოელი ინვესტორის ან უძრავი ქონების მფლობელის სტატუსით (მინ. 100,000$ ღირებულების ქონება).

მუდმივი ბინადრობის ნებართვა:

• მინიმუმ 6 წლიანი ლეგალური ცხოვრების შემდეგ (დროებითი ბინადრობის ფარგლებში);
• დაქორწინების შემთხვევაში (დამატებითი პირობებით);
• საქართველოს მოქალაქის ოჯახის წევრებისთვის სპეციალურ პირობებში.

მოქალაქეობის მიღების რამდენიმე გზა არსებობს:

ნატურალიზაციით – პირი უნდა აკმაყოფილებდეს შემდეგ კრიტერიუმებს:

• მინიმუმ 10 წლის განმავლობაში უწყვეტად უნდა ცხოვრობდეს საქართველოში;
• უნდა იცოდეს სახელმწიფო ენა, ისტორია და კონსტიტუცია;
• უნდა ჰქონდეს საქართველოში ლეგალური შემოსავალი ან ქონება.

გამორჩეული დამსახურების საფუძველზე – პრეზიდენტის დადგენილებით, შეიძლება მოქალაქეობა მიენიჭოს იმ პირს, რომელსაც აქვს განსაკუთრებული წვლილი ქვეყნის წინაშე (მაგ. კულტურა, მეცნიერება, სპორტი ან ინვესტიცია).

დასავლეთში მოქალაქეობის ან ბინადრობის მიღების პროცედურები ხშირად უფრო რთული და ხანგრძლივია, თუმცა სტაბილური და პროგნოზირებადი.

გერმანია:

• ბინადრობის ნებართვა გაიცემა მუშაობის, სწავლის ან ოჯახური მიზეზით;
• მოქალაქეობა შესაძლებელია 8 წლის შემდეგ (ინტეგრაციის კურსის წარმატებით გავლის შემთხვევაში - 6 წელი);
• საჭირო ხდება გერმანული ენის ცოდნა B1 დონეზე და ინტეგრაციის ტესტის ჩაბარება.

საფრანგეთი:

• მოქალაქეობა, როგორც წესი, 5 წლიანი ლეგალური ცხოვრების შემდეგ;
• აუცილებელია ფრანგული ენის ცოდნა და სოციალური ინტეგრაცია;
• მარტივდება იმ შემთხვევაში, თუ პირი ფრანგზეა დაქორწინებული.

აშშ:

• „Green Card“-ის მფლობელი შეიძლება გახდეს ნატურალიზებული მოქალაქე 5 წლის შემდეგ (3 წლის შემდეგ – თუ დაქორწინებულია აშშ-ის მოქალაქეზე);
• მოითხოვება ინგლისური ენის ცოდნა, ისტორიისა და კონსტიტუციის გამოცდა;
• პროცესი შესაძლოა ათწლეულიც გაგრძელდეს რიგ შემთხვევებში.

საქართველო ერთ-ერთი ყველაზე ღია ქვეყანაა რეგიონის მასშტაბით უცხოელებისთვის ბინადრობის მიღების თვალსაზრისით. პროცედურა შედარებით მარტივია, განსაკუთრებით თუ პირს აქვს საინვესტიციო რესურსი ან კონკრეტული პროფესიული მიზანი. დასავლურ ქვეყნებში კი პროცესი რეგულირდება მკაცრი ენობრივი და სოციალური ინტეგრაციის მოთხოვნებით, რაც მათ მოქალაქეობას უფრო რთულად მისაღწევს ხდის.